Dymienie świecy wydaje się zjawiskiem oczywistym i nierozerwalnie związanym z powstawaniem ciepłego płomienia. W rzeczywistości jest efektem skomplikowanych procesów chemicznych i fizycznych. Aby zrozumieć przyczyny dymienia świecy, musimy zagłębić się w to, jak jest zbudowana, z jakiego wosku powstała, jakie miała  rodzaj warunki spalania oraz konstrukcję knotów. Zapraszamy!

Budowa i skład świecy

Świeca składa się z dwóch głównych elementów: wosku i knota. Wosk stanowi paliwo, podczas gdy knot służy do transportu tego paliwa do strefy spalania. Woski używane do produkcji świec mogą być różnego rodzaju – od parafinowych, przez wosk pszczeli, sojowy, po wosk rzepakowy i inne. Każdy z tych wosków spala się w nieco inny sposób, co ma wpływ na to, czy i ile dymią świecy z nich wykonane.

Proces spalania wosku

Spalanie wosku w świecy jest reakcją chemiczną, podczas której wosk reaguje z tlenem z powietrza. Idealny proces spalania powinien skutkować wytworzeniem głównie dwutlenku węgla i wody. Jednakże w praktyce zawsze zachodzi niepełne spalanie, które jest główną przyczyną dymienia.

Przyczyny dymienia świecy:

• niepełne spalanie – gdy wosk nie spala się całkowicie, powstają mniejsze cząsteczki węgla, które nie reagują do końca z tlenem. Są one unoszone nad płomieniem, co odbieramy jako dym,
• niewłaściwa długość knota – jeśli knot jest zbyt długi, może nie być w stanie dostarczyć odpowiedniej ilości wosku do strefy spalania. W efekcie nadmiar niespalonego paliwa widzimy jako czarny dym,
• zanieczyszczenia w wosku – wosk może zawierać różnego rodzaju zanieczyszczenia, które nie spalają się całkowicie. Mogą to być śladowe ilości chemikaliów, barwników czy zapachów, które są wprowadzane do wosku w celu nadania świecy określonych właściwości,
• ruch powietrza – przepływ mas powietrza wokół płomienia może powodować, że płomień stanie się niestabilny. Prowadzi to do niepełnego spalania, a co za tym idzie – dymienia,
• niska jakość knota – knoty mogą być wykonane z różnych materiałów, a nie wszystkie równie dobrze transportują wosk. Słaba jakość knota lub niewłaściwy dobór knota do typu wosku może skutkować uporczywym dymieniem.
• Zbyt długi knot po poprzednim paleniu – może powodować zbyt dynamiczne topienie się świecy oraz spalanie samego knota. Aby zredukować dymienie knoty należy skrócić po poprzednim paleniu do ok. 0,5 cm.

Zagrożenia związane z dymieniem świecy

Dym wydobywający się ze świecy może zawierać szkodliwe substancje, takie jak benzen, toluen, ketony, aldehydy i cząsteczki stałe, które mogą negatywnie wpływać na zdrowie. Regularne wdychanie dymu ze świec może prowadzić do problemów z układem oddechowym i być szkodliwe zwłaszcza dla osób cierpiących na astmę czy alergie. Dlatego tak istotne jest świadomie wybieranie wysokogatunkowych, np. świec sojowych, rzepakowych oraz odpowiednie obchodzenie się z nimi (m.in. przez regularne podcinanie knota).